әуедегі үстемдік

(Господство в воздухе)

ұрыс қимылдары өңірінің әуе кеңістігіндегі немесе маңызды бағыттағы (аудандағы) қарсылас екі жақтың біреуінің шешуші үстемдігі. Ә.ү. құрлықтағы әскерлерге, ӘТФ-на (ӘТК), ӘӘК-не және елдің тылына (елдер коалициясына) өз міндеттерін қарсылас авиациясының қарсы әрекеттерінсіз орындауларына мүмкіндік береді. Ә.ү. қарсылас авиациясының негізгі топтастығын талқандау және олардың ӘШҚ құралдарын, қарсыластың басқару жүйесін жою арқылы қалыптасады. Ә.ү. жеңіп алуда ӘӘК-і мен ӘШҚҚ әскерлері шешуші рөл атқарады. Қамту көлеміне қарай Ә.ү. стратегиялық, оперативті және тактикалық болуы мүмкін. Ә.ү. термині Бірінші дүниежүзілік соғыс жылдарында пайда болды. Кейбір мемлекеттердің қарулы күштерінде осыған мағыналас "кеңістіктегі құдіреттілік" термині қолданылады. Ә.ү. — теңіздегі үстемдікті жеңіп алудың қажетті шарты.